Nieuwolda en Wagenborgen

Het Hondshalstermeer in het Oldambt is een idyllisch natuurgebied te midden van het Oost-Groningse landschap met grote herenboerderijen en boomgaarden. De oevers zijn bedekt met riet, elzen, wilgen en beuken. Het meer werd in 1980 aangelegd tijdens een ruilverkaveling op voormalige landbouwgrond tussen Wagenborgen en Nieuwolda, zowel voor waterberging door waterschap Hunze en Aa's als voor natuurbescherming. Het gebied wordt beheerd door Staatsbosbeheer en dient als boezem- en natuurgebied. Door de aanleg ontstond een grotere boezem die regenwater opvangt wanneer het Gemaal Rozema bij hoge waterstanden niet op volle capaciteit kan draaien. In het zuidelijk deel zijn drie eilandjes gecreëerd om de golfslag te beperken. Door de geringe diepte is er een grote diversiteit aan water- en moerasvogels. De oevers en eilandjes vormen broedplaatsen voor tientallen vogelsoorten. Vooral in het voor- en najaar is het een belangrijk gebied voor trekvogels. ### Broedvogels Na de aanleg van het meer in de vroege jaren tachtig, broedden karakteristieke soorten zoals Fuut, Meerkoet, Kluut en Kokmeeuw hier, samen met veel steltlopers. Tegenwoordig broeden er onder andere Fuut, Wilde Eend, Slobeend, Krakeend, Kuifeend, Tafeleend en Bergeend, evenals enkele Grauwe Ganzen. Echte moerasvogels zijn onder andere Porseleinhoen, Baardmannetje, Sprinkhaanzanger en Blauwborst. 'Gewone' rietvogels zijn ook aanwezig, en op elk eilandje broedt een paar Bruine Kiekendieven. ### Doortrekkers en wintergasten Het gebied is vooral belangrijk voor eenden en eendachtigen zoals Wilde Eend, Smient en Pijlstaart, die vaak in grote aantallen voorkomen. Wintertalingen zijn vooral in het najaar te zien, evenals regelmatig aanwezige Slobeenden. Ook bevinden zich hier regelmatig Kuifeend, Brilduiker, Grote Zaagbek en Nonnetje. Ganzen fourageren rondom het meer, terwijl steltlopers zoals Kieviten, Kemphanen, Grutto’s, Scholeksters en Oeverlopers in lagere aantallen voorkomen. Soms worden schaarse soorten zoals Temmincks Strandloper of Steltkluut waargenomen. In het voor- en najaar zijn regelmatig Lepelaars te zien. Zwaluwen zoals Gierzwaluw, Boerenzwaluw en Oeverzwaluw zijn soms talrijk aanwezig. Slechtvalk en Havik worden af en toe gespot. Op onbegroeide akkers in de omgeving bevinden zich in de winter vaak groepen Groenlingen en Fraters. ### Bijzondere soorten Zeldzame soorten die hier gesignaleerd zijn, zijn onder andere Visarend, Temmincks Strandloper, Steltkluut, Dwergmeeuw, Zwartkopmeeuw, Reuzenstern, Witvleugelstern, Roodkeelpieper en Grote Karekiet.