Sportief & Ruig Kennemerland

Deze wandeling voert je door Haarlem-Noord en Velsen-Zuid. Het vertrekpunt is bij restaurant Villa Westend aan de Westbroekplas, waar je gemakkelijk kunt parkeren en waar je kunt eten en drinken. Het gebied achter de duinen van Nationaal Park Zuid Kennemerland heeft een ruig verleden en heden. Zee, zand, rivieren, klei, moeras en veen hebben het landschap oorspronkelijk gevormd. Verschillende volkeren zoals de Cananefaten, Friezen, Romeinen, Noormannen en Hollanders hebben hun sporen in het gebied achtergelaten. Uiteindelijk zijn zee en moerassen bedwongen, steden en landgoederen gebouwd, het Noordzeekanaal uitgehakt, en grote industrieën en handelsondernemingen verwezenlijkt. De tocht begint in het schootsveld van Fort benoorden Spaarndam. Achter de Slaperdijk loopt men langs de bunkers van Fort bezuiden Spaarndam, onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Via het Spaarne kom je in Haarlem-Noord, dat al sinds de 1e eeuw bewoond wordt en toen bekendstond als Scota, later Schoten. De Jan Gijzenvaart, gegraven in 1537 voor zandtransport, verbindt het Spaarne met Santpoort-Zuid. Tegenwoordig is deze omgeving geschikt voor sport en recreatie. Haarlem heeft vele beroemde sporters voortgebracht in disciplines zoals honkbal, atletiek, judo, hockey, wielrennen, tennis, basketbal, schaatsen, badminton, roeien en voetbal. Hier werd ook de eerste voetbalclub van Nederland opgericht in 1879 door Pim Mulier. Onderweg naar de duinen zie je de ruïne van het middeleeuwse kasteel van Brederode. Vervolgens leidt de route door landgoed Duin- en Kruidberg en begraafplaats Westerveld. Op landgoed Duin en Kruidberg zijn honden tussen knooppunten 16 en 17 (bij station Santpoort-Noord) niet toegestaan. Wandelaars met honden aan de lijn kunnen de Duin- en Kruidbergerweg volgen. Bij knooppunt 84 doorkruist de route begraafplaats Westerveld. Dit gedenkpark uit 1888 biedt wandelaars een bijzondere ervaring. Let op mogelijke plechtigheden. Na het passeren van de kerk van Driehuis doorloop je het landgoed Beeckestijn uit de 15e eeuw, met tuinen in verschillende stijlen. Bij knooppunt 73 kom je op landgoed Schooneberg uit 1675, dat tijdens de Tweede Wereldoorlog het commandocentrum van de Festung IJmuiden huisvestte. Via landgoed Velserbeek bereik je het Noordzeekanaal met prachtig uitzicht; het kanaal was in 1876 slechts 27 meter breed, nu 275 meter. Voor deze verbinding naar de havens van Amsterdam is een deel van het oude Velsen opgeofferd. In de buurt van knooppunt 68 plaatste Bonifatius in 720 na Christus een houten kerkje. Zeven eeuwen eerder bouwden Romeinen nabij knooppunt 50 een castellum aan het ruige Oer-IJ in een poging het gebied op de Friezen te veroveren. Tegenwoordig zijn water en mensen een stuk rustiger, hoewel op het recreatiewater van De Ven fanatiek met modelboten wordt gevaren, met in augustus 2016 zelfs een internationale wedstrijd. Via Velserbroek keer je terug naar de Westbroekplas, waar tussen de vele Grauwe ganzen en Wilde eenden soms bijzondere soorten als Tafeleend en Nonnetje te zien zijn. Hier zijn ook de oudste bewoningssporen van Velsen opgegraven: menselijke aanwezigheid van ongeveer 3.000 jaar voor Christus.